Trước khi nói đến vai trò của thiền định đối với sức khỏe tinh thần, ta cần phải biết thiền định là một phương pháp mang lại sức khỏe tinh thần và thể chất, cũng như điều hòa sự an vui cho nội tâm, độc đáo và phong phú được phát triển từ ngàn xưa chủ yếu ở các nước châu Á như Ấn độ, Lào, Miến điện, Singapore, Thái Lan, Trung Hoa, Nhật Bản, Việt Nam… Ngày nay thiền định đã được phổ biến rộng rãi khắp năm châu như Anh, Pháp, Mỹ, Đức…
Thiền định cũng được xem như một môn luyện tập dưỡng sinh vô cùng hữu ích, “bổ dưỡng” cho tinh thần và giúp cho cơ thể tái lập lại sự quân bình một cách nhanh chóng, nhất là sau những giờ lao động chân tay hoặc lao động trí óc căng thẳng mệt nhọc, hay những lúc bất an, muộn phiền…
Chúng ta có thể tranh thủ nhiều cơ hội thực tập để áp dụng thiền định ở bất cứ nơi đâu, hay vào bất cứ thời gian nào cũng đều thích hợp và lợi ích, như trong một vài trường hợp kể ra sau đây:
– Những lúc tinh thần trong trạng thái mệt mỏi, bất an, chúng ta chú tâm đến hơi thở và theo dõi, ghi nhận hơi thở vào, hơi thở ra trong vài phút thì tâm chúng ta sẽ trở lại định tỉnh, bình an và sáng suốt, để xử lí công việc đạt hiệu quả hơn.
– Thay vì phải dành năm mười phút, hay cả giờ nóng lòng chờ đợi xe, tàu, chờ đợi một vài công việc hoặc chờ đợi một người quen nào đó… , nhân cơ hội ấy chúng ta hướng tâm theo dõi hơi thở để thực tập phát triển định tâm. Lúc đó hành giả sẽ thấy thời gian cả giờ đồng hồ trôi qua mà tưởng chừng như trong chốc lát.
– Thời gian ta phải chờ đợi đèn xanh, đèn đỏ trên đường phố, cũng là cơ hội tốt cho ta trở về nương tựa lại hơi thở.
– Sau những lúc mệt nhọc về thể xác, mệt nhọc về tinh thần, chúng ta chỉ cần ngồi hoặc nằm trong tư thế thoải mái thư giãn toàn thân, hướng tâm quay về hơi thở và ghi nhận hơi thở vào, hơi thở ra chỉ trong chốc lát, hành giả sẽ tái lập lại sự quân bình cho sức khỏe rất nhanh chóng và hữu hiệu.
Khi hành giả đã quen và thuần thục với đề mục hơi thở rồi thì thời gian dành cho việc tái lập lại sự cân bằng, phục hồi sức khỏe sẽ nhanh chóng hơn nữa.
Lợi ích của thiền định
Lợi ích của thiền định thật là lớn lao không thể kể xiết, hành giả tập luyện thiền định dưỡng sinh nầy có khả năng góp phần ngăn ngừa và điều trị được một số chứng bệnh cơ năng như:
– Chứng bệnh cao huyết áp vô căn là loại bệnh mà y học Tây phương chưa tìm ra nguyên nhân;
– Chứng mất ngủ lâu ngày;
– Nhiều chứng bệnh thuộc về thần kinh, tâm lý, tâm thần như:
+ Người bị khủng hoảng thần kinh căng thẳng kéo dài (stress),
+ Suy nhược thần kinh (cardiasthenia),
+ Chứng suy nhược tâm thần (psychasthenia),
+ Bệnh thần kinh tâm lý (psychoneurosis)…
Ngoài ra, thiền định còn làm tăng cường sức khỏe thể chất lẫn sức khỏe tinh thần, giúp tăng cường trí nhớ tốt cho việc học tập và nghiên cứu…
Thiền định cũng góp phần phát huy năng lực làm việc của cơ thể. Là một phương pháp dưỡng sinh đơn giản nhưng vô cùng hữu hiệu, góp phần làm chậm quá trình lão hóa và khả năng kéo dài tuổi thọ cao…
