Thực hành chánh niệm ngày 3 – Lắng nghe sâu

Lắng nghe sâu là món quà bình an cho chính mình và người khác.

Vì sao chúng ta cần học cách lắng nghe sâu?

Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều lúc ta tưởng rằng mình đang “nghe”, nhưng thực ra tâm trí lại đang chạy đi đâu mất rồi. Lúc đó có khả năng là mình đang suy nghĩ xem nên nói tiếp theo thế nào, chuẩn bị phản biện, hay chỉ chờ người kia nói xong để mình chen vào.

Nghe như vậy thì đâu còn gọi là lắng nghe. Nó giống như ta đứng trước một cánh cửa, nhưng chưa bao giờ bước hẳn vào. Người kia nói, nhưng không thật sự được thấu hiểu.

Lắng nghe sâu chính là một bài thực tập chánh niệm. Nó giúp ta dừng lại, buông bỏ cái tôi ham nói, ham lý giải, muốn thể hiện để mở lòng tiếp nhận trọn vẹn những gì người khác chia sẻ.

Lắng nghe sâu là gì?

– Là lắng nghe người kia không chỉ bằng đôi tai và bằng cả trái tim.
– Là để người kia cảm thấy an toàn, không bị phán xét.
– Là cho phép người kia bày tỏ một cách trọn vẹn, ngay cả khi ta không đồng ý.

Bạn thử nhớ lại một lần mình được ai đó lắng nghe thật sự, không chen ngang, không vội vàng nhận xét, sửa chữa, chỉ đơn thuần là sự hiện diện và thấu hiểu. Khi ấy, bạn cảm thấy thế nào? Có phải là rất bình yên, nhẹ nhõm và được trân trọng không?

lắng nghe sâu

Bài thực hành 10 phút lắng nghe sâu

Bạn hãy dành ít nhất 10 phút mỗi ngày để lắng nghe ai đó, như là vợ, chồng, con cái, bạn bè, hay đồng nghiệp.

Trước khi bắt đầu, bạn hãy hít vào thật sâu, thở ra thật chậm. Sau đó tự nhắc mình rằng: “Lúc này mình chỉ lắng nghe thôi!”

Trong lúc lắng nghe, bạn nhớ:

– Đừng cắt lời, chen ngang.
– Đừng suy tính hay đặt câu hỏi, câu trả lời gì trong đầu.
– Đừng vội đánh giá, phán xét.
– Để tâm trọn vẹn vào giọng nói, ánh mắt, cảm xúc của người kia.
– Khi người kia nói xong, bạn chỉ cần nói: “Mình hiểu rồi, cảm ơn bạn đã chia sẻ!”

Đơn giản vậy thôi nhưng đôi khi còn giá trị hơn cả trăm ngàn lời khuyên.

Ứng dụng trong đời sống

– Khi con kể chuyện ở trường, đừng ngắt lời để dạy con ngay mà hãy lắng nghe hết đã.
– Khi người bạn đời than phiền, hãy cứ để họ xả hết nỗi lòng mà không vội suy nghĩ tìm giải pháp.
– Khi đồng nghiệp căng thẳng, một thái độ lắng nghe sâu bằng cả tấm lòng có khi còn hiệu quả hơn cả lời góp ý.

Lắng nghe sâu không chỉ giúp vơi lòng cho người kia, mà còn làm mềm trái tim của chính mình. Mỗi lần bạn thực tập, bạn gieo thêm một hạt bình an cho cả hai.

“Nghe với mục đích duy nhất là giúp người kia bớt khổ. Nghe như vậy là một món quà của tình thương” – Thầy Thích Nhất Hạnh.